در زندگی همه موجودات آب اساسی ترین نقش را ایفا می کند به همین جهت در نظام های حقوقی از دیردوران تا کنون از ساز و کارهای حقوقی برای حمایت از آن بهره جسته می شود. حتی این حمایت تا آن جا پیش رفته است که به جرم انگاری و کیفرگذاری در این زمینه مبادرت ورزیده شده است. در پهنه حقوق ایران نیز این گونه حمایت در قانون اساسی و شماری از قوانین عادی تبلور یافته است تا در راستای اساسی سازی حق همگان بر حمایت از آب به تدوین و تصویب قوانین عادی و در نتیجه برپاساختن نظام حقوق آب گام برداشته شود.
باوجود این، ترویج فرهنگ استفاده درست و بهینه از آب بزرگترین حمایت آن به شمار می رود. به هر رو پیش بینی ساز و کارهای حقوقی هم افزون بر همه کارکردها به شناساندن بایدها و نبایدهای رفتاری در این زمینه ناظر است. برهمین اساس و باتوجه به اهمیت فراوان آب در زندگی، ۲۲مارس هر سال به عنوان روز جهانی آب نامگذاری شده است. این ابتکار از یک سو نمایانگر اهمیت آب در پهنه زندگی است و از سوی دیگر فرصت مناسبی برای بررسی سیاست های حقوقی و سایر اقدام های مربوط به حفاظت از آن به شمار می رود.
آری برای تضمین این حق بنیادی که زندگی همه موجودات به چگونگی مدیریت و بهره برداری از آن وابسته است باید در راستای توسعه فرهنگ استفاده از آن و هم چنین شناسایی ساز و کارهای حقوقی شایسته و تدوین سند چشم انداز چگونگی مدیریت آب گام برداشت.
مرکز تحقیقات و کرسی حقوق بشر، صلح و دموکراسی دانشگاه شهید بهشتی